Chwarae Soldiwrs

Blynyddoedd maeth yn ôl

mi faswn yn chwarae soldiwrs

yn chwarel yn Llanarmon yn Iâl

Gynau plastig, du a gwyrdd

yn gwneud sŵn fel rhai go iawn

Syrthio yn farw

i godi eto fel rhyw fath o atgyfodiad plentynnaidd

Plant yn cael ail gyfle ble mae ei thadau dros y canrifoedd di marw

ar ryw gae estron sydd Lloegr am byth.

Mi allith unrhyw un cyfiawnhau rhyfel

 ond mae'n cymryd y dewr i wrthod y galwad i fyny.

Dim ond yn hynach mi ddes i ddeall fy mod fy nhad i yn un o rheina

'Ymwrthodwr Cydwybodol' 

Geiriau sydd di gael ei dwyn heddiw gan rheina wrthododd y brechlyn a'r mwgwd

Ond ar y pryd, safiad oedd yn fwy moesol.

Mi wnaeth o wisgo'r khaki fel 'non combatant' 

adeiladu Nissan Huts i'r Americanwyr, Gwarchodwr yn y 'Prisoner of War' Camps

i'r Almaenwyr oedd yn sobor ac i'r Eidalwyr a oedd yn hwyliog.

Ymwrthod ar sail ei Gristnogaeth dan ddylanwad pregethwyr

 roedd wedi gweld hunllefau ar ffosydd Ffrainc yn y rhyfel byd cyntaf.

Dwi meddwl roedd o'n difaru ac efallai fasa fo ddim wedi gwneud yr un dewis eto

ond dwi'n siŵr roedd o'n faich i gael mab oedd yn gofyn rownd y rîl

"Beth wnes di yn y rhyfel Dad?"